Epigenetische en Orthomoleculaire voedingsadvies, wat is dat eigenlijk?

De term 'Orthomoleculair' klinkt vaak wat moeilijk en vaag als je er niet bekend mee bent. Waar we naar kijken binnen de orthomoleulaire voeding is hoe processen op celniveau verlopen en welke factoren nodig zijn om dit correct te laten plaatsvinden. Het gaat dan om nutriënten in de voeding maar ook om overkoepelende fysiologische processen (o.a stofwisseling). En hiermee gaat de manier van kijken naar het lichaam hand in hand met epigenetica. Epigenetica is de leer die gaat over de expressie van genen. Genen zijn je DNA. Hierin staat vastgelegd wat een cel moet doen en hoe het bouwplannetje van bijv. een eiwit of type weefsel eruit moet komen te zien. Met andere woorden: wat heeft een paard nodig om zijn lichaam, zoals in de basis bedoeld, gezond te laten functioneren.

Waar ortomoleculaire voeding ingaat op specifieke stoffen gaat de epigenetica in op omgeving en fysiologische invloeden. Stress van welke aard dan ook (bijvoorbeeld bij het langdurig ontbreken van sociaal contact) heeft o.a. een groot gevolg voor de beschikbaarheid van diverse stoffen en beperkt in vele opzichte een gezonde stofwisseling (fysiologie). Daarbij kijken we ook naar de beschikbaarheid van voedingsstoffen die het paard in de natuur gedurende het seizoen tot zich zou hebben genomen als het de vrije keuze had gehad.

Een orthomoleculair voedingsadvies gaat daarom verder dan enkel voeding. We bekijken het paard als geheel en leggen relaties tussen kleine signalen en verandering, de huisvesting, management en de tot dan toe beschikbare voeding. Het lichaam heeft diverse systemen in werking die de inwendige balans regelen en bewaken. Dit voor een optimale stofwisseling en beschikbaarheid van energie. Als de voeding en/of omgevingsfactoren gedurende een langere tijd niet kloppen met de behoefte van het 'wezen paard' brengt dit het systeem uit balans en kunnen er problemen onstaan. 

De evolutie heeft de mate van aanpassing bepaald en de diverse eigenschappen van het lichaam zijn voor het paard bijzonder functioneel. Een flexibel lichaam kan gemakkelijker vluchten als de kudde wordt aangevallen door een roofdier. De vorm van de hoeven geeft optimaal grip op de betreffende ondergrond en alle processen in het lichaam werken op een logische volgorde. Als er een verstoring optreedt heeft dit vaak als resultaat dat het lichaam minder functioneel wordt. Dit kan zich uiten in overgewicht, stijfheid, blessures, slechte hoeven, geen energie hebben, een immuunsysteem dat overactief is ( jeuk, hoesten) en vatbaar worden voor paracieten etc. 

Bepaalde processen zijn inwendig stuurbaar door verstorende factoren weg te halen en/of bepaalde nutriënten specifiek toe te voegen. Daarbij houden we rekening met de hiërarchie van het lichaam. De natuur heeft zelf een volgorde van belangrijkheid gegeven aan de inwendige organen, waarbij de belangrijkheid wordt bepaald aan de hand van de noodzaak tot overleving. Je kunt je voorstellen dat hart en hersenen tijdens een vlucht voor een roofdier voorrang krijgen op het spijsverteringskanaal. En dat in tijden van schaarste de huid en hoeven minder belangrijk zijn dan de andere belangrijke inwendige organen die de inwendige balans proberen te bewaken. 

Door je bewust te worden van wat je paard wel en niet ten goede komt helpen we zijn stofwisseling weer op koers te brengen middels diverse aanpassingen. We kunnen hierbij tijdelijk gebruik maken van enkele specifieke supplementen waarna je op termijn weer overgaat op geschikte paardenvoedermiddelen uit het gezonde segment. Maar ook management adviezen, andere stressfactoren of kudde-gerelateerde factoren kunnen ter sprake komen. Besef je wel dat er vaak een lange tijd overheen gaat voor problemen zichtbaar worden en dat je die problemen niet van vandaag op morgen oplost. Vaak heeft het lichaam binnen de hiërarchie 'achterstallig onderhoud' te plegen op diverse plekken en duurt het een langere periode voordat het lichaam als geheel weer beter gaat functioneren.